Οι εξετάσεις αίματος δίνουν στο γιατρό σας μια εικόνα για τη γενικότερη κατάσταση του οργανισμού σας. 

Είναι πολύ χρήσιμο σε περιοδικά διαστήματα, συνήθως ενός έτους, εκτός αν συντρέχουν λόγοι για πιο σύντομα, να κάνουμε προληπτικές εξετάσεις. Αυτές μπορεί να τις καθορίσει ο γιατρός που σας παρακολουθεί. ‘Αλλες πάλι φορές επειδή είναι τόσο πια διαδεδομένες αυτές οι εργαστηριακές εξετάσεις μπορεί να τις ζητήσετε και εσείς οι ίδιοι. Όμως για την αξιοπιστία των μετρήσεων, επιβάλλεται να τηρηθούν ορισμένοι κανόνες με σημαντικότερο αυτό της νηστείας πριν από τις γίνουν οι εξετάσεις.

Εξετάσεις που η λήψη αίματος πρέπει να γίνεται νωρίς το πρωί και πρέπει να μην έχετε φάει ή πιει τίποτε παρά μόνο νερό τις προηγούμενες 10-12 ώρες.

1. Χοληστερίνη, HDL, LDL, τριγλυκερίδια: Τα αποτελέσματα αυτών των εξετάσεων συνθέτουν το λιπιδαιμικό προφίλ του οργανισμού σας και όταν βρίσκεται στα φυσιολογικά όρια δεν κινδυνεύετε από καρδιαγγειακές παθήσεις.

2. Σάκχαρο αίματος: Για την εξέταση του σακχάρου συνιστάται να είστε νηστικοί για τουλάχιστον 8 ώρες. Συνεπώς, καλό είναι να κάνετε την εξέταση το πρωί, φροντίζοντας να έχετε φάει το προηγούμενο βράδυ μέχρι τις 22.00 ό,τι συνηθίζετε. Δεν απαιτείται, δηλαδή, κάποια ιδιαίτερη διατροφή την προηγούμενη ημέρα. Η οδηγία αυτή δίνεται προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν διαγνωστικό σφάλμα, δεδομένου ότι το σάκχαρο αυξάνεται μετά την κατανάλωση ενός γεύματος και παραμένει υψηλό τις επόμενες 3-4 ώρες. Ωστόσο, για τη μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης αυτό δεν είναι απαραίτητο. Η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη αντιπροσωπεύει τις τιμές του σακχάρου των τελευταίων 10 εβδομάδων και γίνεται στο πλαίσιο της παρακολούθησης των διαβητικών. Η εξέταση αυτή, λοιπόν, μπορεί να γίνει οποιαδήποτε ώρα της ημέρας.

3. Κάλιο και νάτριο: Αν οι ηλεκτρολύτες αυτοί δεν βρίσκονται στα φυσιολογικά όρια μπορεί στον οργανισμό να υπάρχουν ενδοκρινολογικές, διατροφικές διαταραχές ή διαταραχές της νεφρικής λειτουργίας ή να οφείλονται σε χρήση φαρμάκων ή σε παθολογικές καταστάσεις του αίματος κ.α.

4. Ουρία και κρεατινίνη: Οι εξετάσεις αυτές δίνουν πληροφορίες για την λειτουργία των νεφρών. Σε περίπτωση που είναι μόνο η ουρία αυξημένη πρέπει να πίνετε πολλά νερά και να επαναλάβετε την εξέταση. Αν και οι δύο είναι αυξημένες ή μόνο η κρεατινίνη απαιτείται εξέταση από νεφρολόγο, γιατί πιθανότατα υποκρύπτεται κάποια νόσος των νεφρών.
5. Ουρικό οξύ: Το ουρικό οξύ δείχνει ουρική αρθρίτιδα κυρίως

Εξετάσεις που μπορείτε να τις κάνετε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας, χωρίς να είστε νηστικοί και είναι:

1. Γενική αίματος: Η γενική εξέταση αίματος (ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια, αιματοκρίτης κλπ.) μπορεί να γίνει οποιαδήποτε ώρα της ημέρας, ανεξαρτήτως του αν έχετε φάει ή όχι, επειδή τα αποτελέσματά της δεν επηρεάζονται από την κατανάλωση φαγητού. Εάν εξεταστείτε και για τους ηλεκτρολύτες (κάλιο, νάτριο, ασβέστιο) ή για το σίδηρο, τότε θα πρέπει να είστε νηστικοί, επειδή οι τιμές τους μπορεί να αυξηθούν πρόσκαιρα εξαιτίας του φαγητού. Εάν π.χ. έχετε πιει γάλα 1 ώρα πριν, μπορεί να αυξηθούν οι τιμές του ασβεστίου, εάν έχετε πιει πορτοκαλάδα, μπορεί να «ανεβεί» το κάλιο, ενώ, αν πριν 1 ώρα φάγατε 1 μπριζόλα, τότε μπορεί να είναι υψηλότερες οι τιμές του σιδήρου σας. Αν, λοιπόν, πρόκειται να μετρήσετε και άλλους δείκτες (ηλεκτρολύτες, σίδηρο), πρέπει να πάτε στο μικροβιολογικό εργαστήριο το πρωί νηστικοί.

2. ΤΚΕ: Είναι η ταχύτητα καθίζησης ερυθρών. Μια αυξημένη ΤΚΕ υποδηλώνει την ύπαρξη φλεγμονής, λοίμωξης ή διαταραχή της ισορροπίας του οργανισμού.

3. Χολερυθρίνη (Ολική και άμεση), SGOT, SGPT, ALP, γ-GT: Οι τιμές των εξετάσεων αυτών δίνουν πληροφορίες για την λειτουργία και την κατάσταση του ήπατος.

4. LDH: Είναι ένα ένζυμο που αυξάνεται σε αρκετές παθολογικές καταστάσεις και κυρίως σε αιματολογικά προβλήματα.

5. CPK: Αύξηση του ενζύμου παρατηρείται σε διαταραχές του μυϊκού συστήματος, γι’ αυτό δεν πρέπει να γίνεται ύστερα από έντονη γυμναστική ή στο διάστημα που γίνονται ενδομυϊκές ενέσεις.

 Τι γίνεται και με την γενική ούρων;

Η γενική ούρων δίνει πολύτιμες πληροφορίες για την υγεία του ουροποιητικού μας συστήματος, αλλά και όλου του οργανισμού όπως για μια κυστίτιδα ή ουρολοίμωξη ή για μια αιματουρία κ.α.

Για να κάνετε γενική εξέταση ούρων, θα πρέπει να ακολουθήσετε τα παρακάτω βήματα:

• Βήμα 1: Καθαρίζετε πολύ καλά την ευαίσθητη περιοχή.
• Βήμα 2: Συλλέγετε τα πρώτα πρωινά ούρα σε αποστειρωμένο ουροσυλλέκτη, που έχετε προμηθευτεί από το φαρμακείο.
• Βήμα 3: Τα ούρα αυτά πρέπει να τα πάτε το συντομότερο δυνατό (εντός το πολύ μιας ώρας) στο μικροβιολογικό εργαστήριο.

Η εξέταση ούρων παρέχει πολύ σημαντικές πληροφορίες για την υγεία του ουροποιητικού, αλλά και ολόκληρου του οργανισμού, από τις πιο απλές, όπως είναι μία κυστίτιδα ή μία ουρολοίμωξη, μέχρι τις πιο σημαντικές, όπως μια αιματουρία, που μπορεί να υποδηλώνει σοβαρότερες παθήσεις.

της Αγγελικής Μήλιου, βιολόγος, medlabgr.blogspot.com