Αιτία: Είναι άγνωστη. Αλλά με τα ως τώρα επιστημονικά δεδομένα και παρατηρήσεις, επισημάνθηκε πως το ανοσοποιητικό σύστημα στην προσπάθεια του να καταπολεμήσει έναν ή περισσότερους ιούς, δεν αναγνωρίζει τα υγιή κύτταρα και ιστούς και επιτίθεται σε αυτά.
Τις συμβαίνει: Δημιουργούνται λοιπόν αντισώματα πού επιτίθενται στη βασική πρωτεΐνη της μυελίνης (μείγμα λιποειδών και λευκωμάτων) του ΚΝΣ. Τα οποία δεν την καταστρέφουν εντελώς, αλλά σε συγκεκριμένες περιοχές κάθε φορά, δημιουργώντας πλάκες απομυελίνωσης (ή εστίες) που εμποδίζουν την μετάδοση της πληροφορίας από τον ένα νευρώνα στον άλλο (ώσεις).
Τι είναι λοιπόν η Σ.Κ: Είναι μια αυτοάνοση νευρολογική πάθηση, που ονομάζεται και «δακτυλικό αποτύπωμα», λόγο τις μοναδικότητας που παρουσιάζει κάθε περίπτωση ασθενούς, τόσο στην εμφάνιση της νόσου, όσο και στην εξέλιξη και στην ανταπόκριση κάθε θεραπείας. Το μόνο που είναι ίδιο είναι η πυροδότηση της εμφάνισής της, που είναι ύστερα από ένα έντονο ψυχολογικό (απώλεια κάποιου κοντινού προσώπου, ερωτική απογοήτευση κτλ.) ή σωματικό στρες (τοκετός, πολύωρο χειρουργείο, ατύχημα κτλ).
Η ΣΚ δεν μεταδίδεται, δεν κληρονομείται και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει πλήρη ίαση. Σαν αυτοάνοσο, δε έχουν διευκρινιστεί οι παράμετροι που επηρεάζουν την εξέλιξη της, αλλά και οι παράγοντες κινδύνου, παρ’ όλες τις έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια. Έχει βρεθεί ότι συχνότερα την παρουσιάζουν η λευκή φυλή, οι γυναίκες, τα άτομα που ζουν μακριά από γεωγραφικό πλάτος 00, μακριά από ηλιοφάνεια και τα μοναχοπαίδια. Μπορεί να επηρεάζετε από περιβαλλοντολογικούς παράγοντες, από τον τρόπο ζωής, από το κάπνισμα και από τη διατροφή, αλλά τίποτα δεν είναι ακόμα κλινικά και επιστημονικά κατοχυρωμένο.
Διατροφή και Σ.Κ:
Οι διάφορες κλινικές μελέτες, που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, σχετικά με τους παράγοντες διατροφής και πως αυτοί σχετίζονται με τη ΣΚ, δείχνουν ένα ισχυρό δεσμό μεταξύ τους. Αλλά, για το λόγο ότι κάθε περιστατικό είναι μοναδικό δεν είναι αρκετές. Όμως, μια σωστή διατροφική παρέμβαση μπορεί να βοηθήσει θετικά στην εξέλιξη της νόσου. Παρακάτω ακολουθούν κάποιες χρήσιμες διατροφικές οδηγίες- συμβουλές
1. Μείωση της κατανάλωσης κορεσμένων λιπαρών.
Που υπάρχουν: σε ζωικής προέλευσης τρόφιμα, χοιρινό, μοσχάρι, αρνί, κατσίκι, αλλαντικά, λουκάνικα, αυγά, πλήρες γάλα, τυρί, πλήρες γιαούρτι, μαγιονέζα, βούτυρο, μπισκότα, γλυκά, παγωτά, σνακ (π.χ. γαριδάκια), τυποποιημένα τρόφιμα και στα τηγανιτά τρόφιμα.
Τι κάνουν: διαταράσσουν τη σύνθεση της μυελίνης.
Εξαιρέσεις: τα εσωτερικά όργανα των ζωών (μυαλό, νεφροί, συκώτι), έχουν μια ουσία την ινοσινη, που αυξάνει το ουρικό οξύ, το οποίο ασκεί προστατευτική δράση στο νευρικό σύστημα. Το πρόβλημα είναι ότι περιέχουν πολλές τοξίνες και πολλά κορεσμένα λιπαρά. Η λύση είναι το βράσιμο, πετώ το νερό, βράσιμο και μετά μαγείρεμα.
2. Αύξηση της κατανάλωσης Ω-3 λιπαρών οξέων.
Που υπάρχουν: σε λιπώδη ψάρια π.χ. σαρδέλα, σολομό, κολιό, σκουμπρί, ρέγκα, πέστροφα. Λιναρόσπορο και λινέλαιο. Καρύδια . Σε ψάρια ιχθυοκαλλιέργειας και ανοιχτής θαλάσσης και στον τόνο, αλλά ταυτόχρονα αυτά περιέχουν και πάρα πολλά βαριά μέταλλα, για το λόγο αυτό, καλό είναι να αποφεύγονται.
Τι κάνουν: ασκούν αντιφλεγμονώδη –θεραπευτική δράση στις φλεγμονές του ΚΝΣ.
Πρόβλημα: καταστρέφονται με τη θερμότητα, δηλαδή με το μαγείρεμα. Τι κάνουμε ή τρώμε ωμα ψάρια (σουσι) ή παίρνουμε συμπληρώματα Ω-3 ή εμπλουτισμένα τρόφιμα που τα περιέχουν ή καταναλώνουμε μουρουνέλαιο.
3. Προσοχή στα τρόφιμα που περιέχουν σίδηρο Fe.
Που υπάρχει: Στο κόκκινο κρέας
Τι κάνει: Ο Fe όταν καταναλώνετε σε μεγάλες ποσότητες, έχουμε υψηλή συγκέντρωση ελευθέρου Fe στα νευρικά κύτταρα του ΚΝΣ, τότε αυξάνετε το οξειδωτικό στρες και δημιουργούνται πολλές καταστροφικές ελεύθερες ρίζες.
Συμβουλές:
■ Καταναλώνουμε μαζί με το κόκκινο κρέας και μια πηγή ασβεστίου (γαλακτοκομικά), που μειώνουν την απορρόφηση του Fe.
■ Δεν χρησιμοποιούμε πηγές βιταμίνης C (π.χ λεμόνι), που αυξάνουν την απορρόφηση.
■ Μαγειρεύουμε το κρέας και το αφήνουμε στο ψυγείο.
4. Αυξάνουμε την πρόσληψη βιταμίνης D.
Που υπάρχει: Στα ζωικά τρόφιμα και τα παράγωγα τους. Στα εμπλουτισμένα δημητριακά και μαργαρίνες, και στον οργανισμό μας, με τη μορφή προβιταμίνης, που με τη την ηλιακή ακτινοβολία μετατρέπετε σε βιταμίνη D.
Τι κάνει: Η βιταμίνη D, εκτός από την απορρόφηση ασβεστίου / φωσφόρου βοηθά και στη καλή κατάσταση και λειτουργία του ΚΝΣ.
5. Αυξάνουμε τη πρόσληψη βιταμινών του συμπλέγματος Β και κυρίως Β6 και Β12 .
Που υπάρχουν: Στα ζωικά τρόφιμα και τα παράγωγα τους. Στα αναποφλοίωτα ή ολικής άλεσης Δημητριά και όσπρια.
Τι κάνουν: Οι έλλειψη τους στον οργανισμός μας, προκαλούν διαταραχές στο ΚΝΣ, (κόπωση, αστάθεια στο περπάτημα), ακόμα κρατούν σε καλή κατάσταση τη μυέλινη και τον μυελό τον οστών.
6. Αυξάνουμε την πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών.
Τι κάνουν: Είναι ουσίες που βοηθηθούν την άμυνα των κυττάρων να απομακρύνει τις ελεύθερες ρίζες που προκαλεί το οξειδωτικό στρες (από την κατανάλωση κόκκινου κρέατος, τα κορεσμένα λιπαρά, το αχνός, το τσιγάρο κτλ). Επιπλέον μειώνουν τις λανθασμένες κυτταρικές αντιδράσεις και εμποδίζουν την απορρόφηση των βαρίων μετάλλων.
Ποιες είναι και που βρίσκονται:
■ Βιταμίνη A : ζωικά τρόφιμα και ντομάτες, καρότα, σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά, παντζάρια, κολοκυθάκια
■ Βιταμίνη C : πορτοκάλια, λεμόνια, ακτινίδια, πράσινα λαχανικά μπρόκολο, κουνουπίδι.
■ Βιταμίνη E : ξηροί καρποί, λινέλαιο, ηλιέλαιο, ελαιόλαδο.
■ Ψευδάργυρος : αλεύρι ολικής άλεσης, καρύδια σόγια, όσπρια, μαιδανός.
■ Σελήνιο : κρέας και τα εντόσθια, τα ψάρια και τα οστρακοειδή, οι μη αποφλοιωμένοι σπόροι, καθώς και τα φρούτα, τα λαχανικά και τα δημητριακά που έχουν καλλιεργηθεί σε εδάφη με ικανοποιητικά επίπεδα Se.
■ Βιοφλαβονοειδή : φλούδες εσπεριδοειδών, εσπεριδοειδή, τα βερίκοκα, τα κεράσια, τα σταφύλια, οι πράσινες πιπεριές, οι ντομάτες, τα μπρόκολα και το αποφλοιωμένο σιτάρι.
■ Πυκογελόνη : ανανάς, φλοιός από το σταφύλι
■ Προανθοκυανίδες : κουκούτσια από το σταφύλι, κεράσια, βατόμουρα.
■ Πολυφενόλες : κόκκινα σταφύλια και κόκκινο κρασί, το ρόδι, το πράσινο τσάι και το κακάο.
■ Κουερσιτίνη : μήλα, κρεμμύδια, στο φλοιό των σταφυλιών, στα πράσινα φασόλια και στο μαρούλι.
■ Το συνένζυμο, Q. Η λειτουργία του εγκεφάλου σχετίζεται με τα επίπεδα του συνενζύμου Q. Καλές πηγές είναι οι σαρδέλες, το σκουμπρί, το μοσχάρι, τα πιτυρούχα δημητριακά, το κοτόπουλο, οι ξηροί καρποί, το σπανάκι και η σόγια.
7. Τρόφιμα που βοηθούν.
■ χολίνη: δομικό συστατικό του νευρικού ιστού, καλή πηγή είναι το αυγό.
■ ινοσιτόλη: λιποτροπική δράση, πρόδρομος ουσιών (φωσφοϊνοσιτών) για την ανάπτυξη του εγκεφάλου, καλή πηγή είναι συκώτι, εσπεριδοειδή.
■ βιοτίνη: λειτουργεί ως συνένζυμο στον μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών, πηγές είναι ρύζι, κρέας, σαρδέλες, κουνουπίδι, δημητριακά.
■ μαγγάνιο: πολύτιμο για τον σχηματισμό οστών, συνδετικού ιστού, δράση της ινσουλίνης, παραγωγή καλής χοληστερόλης, διεγέρτης ενζύμων στο μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών και των νουκλεϊκών οξέων DNA-RNA. Πηγές είναι το ρύζι, το σιτάρι, το μαρούλι, φασόλια, ξηροί καρποί.
■ φώσφορος: εμπλέκεται με όλες τις ζωτικές λειτουργίες ενώ συνδέεται με το ασβέστιο και τη βιταμίνη D, καλή πηγή είναι το ψάρι.
■ ασβέστιο και μαγνήσιο για την σωστή λειτουργία του μυοσκελετικού συστήματος. Συγκεκριμένα το ασβέστιο εκτός των άλλων, συμβάλει στην μυϊκή σύσπαση και χάλαση και την μεταβίβαση του νευρικού ερεθίσματος. Το μαγνήσιο εκτός των ανωτέρω συντελεί στον μεταβολισμό των βιταμινών Β αλλά και των απαραίτητων λιπαρών οξέων. Θαυμάσια πηγή αυτών αποτελεί το σουσάμι.
■ Ο βασιλικός πολτός λόγω της περιεκτικότητας του σε απαμίνη παράγει μια ισχυρή αντίδραση ενάντια στις λοιμώξεις. Παράλληλα λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε αμινοξέα (πρωτεΐνη) προσδίδει ενέργεια.
■ Η μελατονίνη είναι μια ορμόνη που έχει αντιοξειδωτική δράση αλλά και ηρεμιστική. Η ποσότητά της μειώνεται με την πάροδο των χρόνων. Μια τροφή που βοηθά στον εμπλουτισμό της είναι το μέλι.
■ Το μαλικό οξύ μειώνει την συγκέντρωση αλουμινίου στον εγκέφαλο. Αυτό προέρχεται από το μήλο.
Υποστηρίζεται ότι η παραγωγή κορτικοστεροειδών στον οργανισμό διευκολύνεται με την πρόσληψη φυτικών τροφών (φυτικές στερόλες).
■ Ο κουρκουμάς, βότανο και μπαχαρικό, θεωρείται ένα καλό αντιφλεγμονώδες, και προστατευτικό του ανοσοποιητικού συστήματος.
■ Τα προβιοτικά είναι ζωντανοί μικροοργανισμοί που ωφελούν τον οργανισμό στην πέψη αλλά και στην καλή λειτουργία του εντέρου. Επίσης έχουν αντιμικροβιακές, αντιοξειδωτικές, αντιαλλεργικές και άλλες ιδιότητες. Πηγές αυτών είναι τα εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.
8. Μερικές Ειδικές Συμβουλές.
Αύξηση κατανάλωσης των παγκρεατικών ενζύμων
Η αυξημένη διαπερατότητα του εντερικού χιτώνα, επιτρέπει σε διάφορους μικροοργανισμούς να εισβάλουν στο κυκλοφορικό σύστημα και να προκαλούν διάφορες ανώμαλες αντιδράσεις του ανοσοποιητικού. Το μεγαλύτερο μέρος των προσλαμβανόμενων τροφών πέπτεται με την βοήθεια των παγκρεατικών ενζύμων και στη συνέχεια απορροφώνται τα θρεπτικά συστατικά. Στην περίπτωση της πάθησης έχει βρεθεί ελλιπής ποσότητα αυτών.
Προσοχή τα βαρέα μέταλλα.
Τα βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος (Hg), ο μόλυβδος (Pb) το κάδμιο (Cb), ο άργυρος (Ag), έχουν κατά καιρούς ενοχοποιηθεί για τον ρόλο τους στην αιτιοπαθογένεια της ΣΚΠ. Ένας πιθανός μηχανισμός είναι συμβολή των παραπάνω στοιχείων, στην αντικατάσταση συστατικών της μυελίνης, με αποτέλεσμα το ανοσοποιητικό σύστημα να μην την αναγνωρίζει και να την καταστρέφει. Οι πηγές εισόδου των βαρέων μετάλλων στον ανθρώπινο οργανισμό είναι το νερό, τα γεωργικά προϊόντα, τα θαλασσινά και τα ψάρια, τα απόβλητα των εργοστασίων, οι αποχετεύσεις, η όξινη βροχή, καθώς και τα αμαλγάματα που χρησιμοποιούνται στην οδοντιατρική.
Γράφει: Ευανθία Καραμπίνα Διατροφολόγος-Διαιτολόγος
Πηγή: www.medidiatrofi.gr
0 Σχόλια