Το σέλερι ή αμερικανικό σέλινο είναι ένα τραγανό διετές φυτό που καλλιεργείται εδώ και αιώνες σε διάφορες μορφές.

Αν και αρχικά καλλιεργήθηκε για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες, έχει σημειώσει μεγάλο άλμα από τότε και μπήκε στην καθημερινή διατροφή των καταναλωτών σε όλο τον κόσμο. Ανήκει στην οικογένεια των Σελινοειδών και σχετίζεται με το σέλινο, τον άνηθο, τα καρότα, τον μάραθο και τον μαϊντανό. Τα εξημερωμένα και ιδιαίτερα καλλιεργούμενα είδη του είναι το γνωστό μας σέλινο. Καθώς μεγαλώνει το σέλερι δημιουργεί ένα σύμπλεγμα μίσχων με πράσινα και λευκά λουλούδια κατά τη διάρκεια της ανθοφορίας.

Όλα τα μέρη του φυτού είναι βρώσιμα, συμπεριλαμβανομένης της ρίζας, γνωστής ως ραπανοσέλινο. Μια συγκεκριμένη ποικιλία, η γογγυλόριζα, καλλιεργείται για την ασυνήθιστα μεγάλη, χονδρή και αρωματική ρίζα του. Το σέλερι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε μείγματα ψητών λαχανικών ρίζας, να καταναλωθεί ωμό ή μαγειρεμένο σε τηγανητά και σούπες. Οι σπόροι ξηραίνονται συνήθως για χρήση σε διάφορες κουζίνες, ενώ το ακατέργαστο σέλινο χρησιμοποιείται σε πράσινα ποτά. Οι μίσχοι έχουν καλύτερη γεύση στην αιχμή της σεζόν που είναι το καλοκαίρι.

Το κοτσάνι του είναι σαρκώδες, μακρύ και τραγανό και χρησιμοποιείται κυρίως σε σούπες και σαλάτες, ενώ δεν χρησιμοποιούνται τα φύλλα του καθώς είναι πικρά. Επίσης αποτελεί ένα από τα λαχανικά που χρησιμοποιούν οι κινεζικές εναλλακτικές θεραπείες, καθώς θεωρείται πως έχει φαρμακευτικές ιδιότητες.

Στις περισσότερες εφαρμογές μαγειρικής, το σέλερι παίζει συμπληρωματικό ρόλο. Σε μια σαλάτα με κοτόπουλο ή τόνο, δίνει μια ωραία ουδέτερη γεύση. Σωτέ με τα καρότα και τα κρεμμύδια, το σέλερι βοηθά να αποτελέσουν τη βάση για πολλές σούπες, μαγειρευτά φαγητά και σάλτσες. Το κοτσάνι του σέλερι, κόβεται σε φέτες συνήθως και συνοδεύει αυγοσαλάτες, τονοσαλάτες ή τρώγεται και σκέτο σε μπαστουνάκια (όπως περίπου το καρότο).

Είναι γεμάτο από θρεπτικά συστατικά που είναι ζωτικής σημασίας για τον σχηματισμό των οστών αλλά και την διατήρηση της υγείας τους. Είναι επίσης χαμηλό σε θερμίδες, καθιστώντας το μια εξαιρετική πηγή φυτικών ινών και θρεπτικών συστατικών για όσους προσέχουν το βάρος τους.

Το σέλερι έχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό (Περιεκτικότητα σε νερό: 95.4%) και πολύ λίγες θερμίδες (6 θερμίδες ο κάθε βλαστός), ενώ οι φυτικές ίνες μαζί με το νερό, μας χορταίνουν, μειώνοντας ταυτόχρονα και την όρεξη. Τέλος, είναι πολύ θρεπτικό, αφού εκτός από το απαραίτητο νερό, περιέχει φολικό οξύ, βιταμίνες A, C και K και είναι και φυσικό φάρμακο για τις καούρες του στομάχου.
Το σέλερι και ο χυμός λεμονιού εμπλουτίζουν το πιάτο με βιταμίνη C, για ένα υγιές ανοσοποιητικό.
Tο σέλερι μας παρέχει σημαντική ποσότητα φυτικών ινών και βιταμίνης K. Η βιταμίνη Κ είναι ζωτικής σημασίας για τη διαδικασία της δόμησης των οστών σε κυτταρικό επίπεδο. Σε συνεργασία με την βιταμίνη D και την οστεοκαλσίνη (μια ασβέστο-δεσμευτική πρωτεΐνη) βοηθάει στην παραγωγή και ρύθμιση των οστεοκλαστών, οι οποίοι απομακρύνουν τα νεκρά κύτταρα του οστού για να κάνουν χώρο για τα νέα. Χωρίς βιταμίνη Κ, τα οστά σας δεν είναι σε θέση να απορροφήσουν ασβέστιο.

Το σέλερι περιέχει ενώσεις που συμβάλουν στη μείωση της συστολικής πίεσης του αίματος, χαλαρώνοντας τους μυς γύρω από τις αρτηρίες και επιτρέποντας στα αγγεία να διαστέλλονται. Σύμφωνα με μια μελέτη που έγινε σε πειραματόζωα, η αρτηριακή πίεση των ζώων μειώθηκε κατά 12 με 14%, όταν σε αυτά προστέθηκαν οι ενώσεις που περιέχει το σέλερι.

Το σέλερι περιέχει ένα φλαβονοειδές που ονομάζεται απιγενίνη. Η απιγενίνη ενεργεί ως αντιφλεγμονώδης ουσία και συμβάλλει στην αντιμετώπιση του κυτταρικού οξειδωτικού στρες.
Το σέλερι θεωρείται εξαιρετικό αντιοξειδωτικό.

Επίσης βοηθά στους σπασμούς σε έναν απαλό μυ και στα αέρια του γαστρεντερικού συστήματος.
Βοηθά στη θεραπεία της αρθρίτιδας, των ρευματισμών και της αϋπνίας.

Το σέλερι είναι αποτελεσματικό κατά του καρκίνου των ωοθηκών, καθώς περιέχει οκτώ διαφορετικές οικογένειες αντικαρκινικών ενώσεων που βοηθούν στην αποτοξίνωση των καρκινογόνων ουσιών.

Μία νέα μελέτη, αποκαλύπτει ότι και διαθέτει μία ουσία η οποία εμποδίζει την ανάπτυξη καρκίνου στο παχύ έντερο. Η ουσία λέγεται λουτεολίνη, ανήκει στα φλαβονοειδή (είναι φυτικές, αντιοξειδωτικές ουσίες) και δεσμεύει δύο κυτταρικά «μονοπάτια» ζωτικής για την ανάπτυξη του καρκίνου. Η λουτεολίνη δρα ανασταλτικά στα χημικά «μονοπάτια» IGF και PI3K – (και τα δύο, εξαιρετικά σημαντικά για την ανάπτυξη καρκίνου στα κύτταρα του κόλου εντέρου). Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου από κακοήθη νόσο στη Δύση, ενώ είναι καλά γνωστά πως τα επίπεδα της ουσίας IGF-II είναι αυξημένα στα καρκινικά κύτταρα του παχέος εντέρου σε σύγκριση με ό,τι παρατηρείται στα υγιή κύτταρα. Η λουτεολίνη διαπιστώθηκε ότι εμποδίζει την έκκριση της ουσίας IGF-II από τα καρκινικά κύτταρα του παχέος εντέρου.

Το σέλερι είναι γνωστό για τις διαιτητικές ιδιότητές του.

Οι σπόροι του σέλερι χρησιμοποιούνται στη βοτανολογία για τη θεραπεία της αρθρίτιδας και των ρευματισμών.
Χρησιμοποιήστε τριμμένο ωμό σέλερι ανακατεμένο με λιναρόσπορο σαν πολτό για πρησμένους αδένες.
Καταναλώνετε σπόρους σέλερι σαν αντιοξειδωτικό.

Πίνετε χυμό σέλερι, αφού προσθέσετε λίγο μέλι για να τον γλυκάνετε, αν έχετε υψηλή αρτηριακή πίεση.
Πίνετε τον χυμό του σέλερι πριν από τα γεύματα, καθώς θα σας βοηθήσει στη μείωση της όρεξης. Ο χυμός του σέλερι συστήνεται, επίσης, γιατί διευκολύνει την πέψη. Γι αυτήν του την ιδιότητα θα πρέπει να καταναλώνεται μετά τα γεύματα.
Η ρίζα του σέλερι θεωρείται ότι είναι αφροδισιακό.

Τι προσέχουμε, στην αγορά

Κατά την επιλογή του, οι αγοραστές θα πρέπει να κοιτάξουν να μην είναι εύκαμπτο ή μαλακό. Αν οι βλαστοί εμφανίζονται μαραμένοι δεν είναι στα καλύτερά του. Οι μίσχοι πρέπει να κάνουν ένα ξερό κρότο, όταν τραβιούνται ξεχωριστά. Το λαχανικό μπορεί να διατηρηθεί στο ψυγείο για περίπου μία εβδομάδα.

Πώς θα διατηρήσουμε το σέλερι για πολύ καιρό!

 Επειδή είναι ένα λαχανικό το οποίο το αγοράζουμε σε μεγάλη ποσότητα και το χρησιμοποιούμε λίγο οπότε πρέπει να βρούμε έναν τρόπο για να το συντηρούμε για να διαρκεί περισσότερο στο ψυγείο μας έτσι ώστε να μην χρειάζεται να αγοράζουμε συνέχεια.
Λοιπόν κόβουμε αρχικά όλα τα κλωνάρια που θα χρησιμοποιήσουμε δεν θέλουμε να αποδεσμεύσουμε όλα τα κλωνάρια από την ρίζα γιατί η ρίζα είναι αυτή που το κρατάει ενυδατωμένο και ζωντανό, οπότε θέλουμε να χρησιμοποιήσουμε π.χ τρία κλωνάρια τα κόβουμε και τα χρησιμοποιούμε (τα φύλλα να ξέρετε ότι χρωματίζουν το φαγητό σας όταν δεν θέλετε να δώσετε πράσινο χρώμα στο φαγητό απλά βγάλτε τα φύλλα και κρατήστε μόνο τα κλωνάρια). Λοιπόν το υπόλοιπο που μένει το τυλίγουμε με λίγο χαρτί κουζίνας βρέχουμε λίγο το χαρτί θέλουμε να κρατάει υγρασία και τυλίγουμε όλο το μάτσο του σέλερι με αλουμινόχαρτο.
Με αυτόν το πολύ εύκολο τρόπο συντηρούμε το σέλερι περισσότερο χρόνο στο ψυγείο και δεν χρειάζεται να το αγοράζουμε συνέχεια.


Επιμέλεια: Αγγελική Μήλιου, βιολόγος
Πηγή: medlabgr.blogspot.com