Απαραίτητη η ενημέρωση, λένε οι ειδικοί. Αυστηρό το πλαίσιο χρήσης, τονίζει το υπουργείο
Μέσα στο καλοκαίρι του 2017 τα υπουργεία Υγείας και Δικαιοσύνης με κοινή υπουργική απόφασή τους αντιμετώπισαν το θέμα της πρόσβασης του Ελληνα ασθενή στα φάρμακα που εμπεριέχουν συστατικά κάνναβης. Νομιμοποιώντας την κυκλοφορία σκευασμάτων φαρμακευτικής κάνναβης και τη χορήγησή τους σε ασθενείς άνοιγε ο δρόμος για την κυκλοφορία της κάνναβης ως φαρμάκου στη χώρα μας.
Μέχρι πριν από ένα δεκαήμερο, όμως, κανείς δεν είχε ασχοληθεί με το θέμα αυτό. Μέχρι που ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, απαντώντας από το βήμα της Βουλής σε σχετική ερώτηση 46 βουλευτών του κόμματός του με την οποία ζητούσαν να ενημερωθούν πότε αναμένονται οι υπουργικές αποφάσεις για να καταστεί εφικτή η νόμιμη ιατρική χρήση της κάνναβης στη χώρα μας, είπε ότι ο δρόμος έχει ήδη ανοίξει.
Και πρόσθεσε, απαντώντας και στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης σχετικά με το αν υπάρχει στον σχεδιασμό η πρόθεση να αξιοποιηθεί αναπτυξιακά η ιατρική κάνναβη, κοινώς να δοθεί σε ιδιώτες, ότι «ναι, αυτό είναι ήδη αντικείμενο διυπουργικής συνεργασίας στην οποία συμμετέχουν το Γραφείο του πρωθυπουργού και τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Οικονομίας και Ανάπτυξης».
Από εκεί και πέρα δημιουργήθηκε ένα αλαλούμ. Πολιτευτές διαφόρων προελεύσεων υποβίβασαν και διαστρέβλωσαν σκοπίμως την είδηση με στόχο την ψηφοθηρία.
«Θα καπνίζουμε όλοι μπάφους», φώναζε ο Αδωνις Γεωργιάδης, κάνοντας τον σταυρό του, και από την άλλη ο αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Γιάννης Τσιρώνης ζητούσε να απελευθερωθεί η καλλιέργεια, «να μπορούμε να έχουμε κι ένα φυτό στο μπαλκόνι μας» και να αποποινικοποιηθεί η χρήση, αλλά σε ελεγχόμενα σημεία.
Ενώ λοιπόν το εν λόγω νομοσχέδιο αφορά αποκλειστικά και μόνο την ιατρική χρήση της κάνναβης και η διυπουργική συνεργασία στην οριοθέτηση της παραγωγής της, δημιουργούνται εντυπώσεις πως στον σχεδιασμό είναι η αποποινικοποίησή της και η χρήση της.
Η ματιά των ειδικών
Κατερίνα Αντωνίου - Λέανδρος Σκαλτσούνης
Η «Εφ.Συν.» επιχειρεί να αποσαφηνίσει τι τελικά ισχύει και τι σχεδιάζεται γύρω από τη χρήση της φαρμακευτικής -πάντα- κάνναβης, αλλά και πώς μπορούν οι θεράποντες γιατροί να ζητήσουν τα σκευάσματα αυτά για τους ασθενείς τους, μιλώντας με ειδικούς όπως η Κατερίνα Αντωνίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φαρμακολογίας του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, πρόεδρο του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων και της επιτροπής για την Ιατρική Χρήση της Κάνναβης, και τον Λέανδρο Σκαλτσούνη, καθηγητή του Τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων του Τμήματος Φαρμακευτικής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
«Κατ’ αρχάς, το κομμάτι της πρόσβασης στα σκευάσματα κανναβινοειδών που κυκλοφορούν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες λύθηκε και για τη χώρα μας», επισημαίνει ο Λ. Σκαλτσούνης.
Ετσι «με την προϋπόθεση ότι το εισηγείται ο θεράπων γιατρός, ο ασθενής μπορεί να αιτηθεί στον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων την πρόσβαση σε φαρμακευτικό σκεύασμα κάνναβης», συμπληρώνει η Κ. Αντωνίου.
Οπως εξηγεί, στη συνέχεια ο ΕΟΦ θα αναζητήσει το φάρμακο, θα το εισαγάγει μέσω του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Ερευνας και Τεχνολογίας (ΙΦΕΤ) και θα το διαθέσει στον ασθενή.
Δηλαδή, θα ακολουθήσει τη διαδικασία που ισχύει για τα φάρμακα που κρίνονται απαραίτητα και δεν κυκλοφορούν στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τη διαδικασία αυτήν, ο θεράπων γιατρός πάντα μπορεί να ζητήσει με ατομική αίτηση για τον ασθενή του από τον ΕΟΦ οποιοδήποτε φάρμακο δεν διαθέτει άδεια κυκλοφορίας στην Ελλάδα αλλά κυκλοφορεί σε άλλες χώρες του εξωτερικού. Και τότε, ο ΕΟΦ είναι υποχρεωμένος να διασφαλίσει την πρόσβαση του ασθενή στο φάρμακο εισάγοντάς το.
Η πρόσβαση λύθηκε με τη μεταφορά της κάνναβης από τον Πίνακα Α’ κατάταξης των ναρκωτικών ουσιών στον Πίνακα Β’, με κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Υγείας και Δικαιοσύνης, τον Ιούνιο του 2017.
Κι αυτό ύστερα από εισήγηση της επιτροπής για την Ιατρική Χρήση της Κάνναβης, με επικεφαλής την Κατερίνα Αντωνίου όχι μόνο γιατί είναι πρόεδρος του ΕΟΦ αλλά και γιατί μετράει 25 χρόνια στο αντικείμενο της ψυχοφαρμακολογίας και μέλη πανεπιστημιακούς, ψυχιάτρους, μέλη Συλλόγων Ασθενών, νομικούς και συνεργάτες των υπουργών Υγείας και Δικαιοσύνης.
Τα φάρμακα των κανναβινοειδών που κυκλοφορούν σε χώρες του εξωτερικού δεν θεραπεύουν αλλά βοηθούν ώστε οι ασθενείς να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής, εξηγεί ο Λ. Σκαλτσούνης.
Εχει φανεί σε μελέτες, λέει, ότι η χρήση τους είναι ωφέλιμη για να αντιμετωπιστούν συγκεκριμένες παθολογικές καταστάσεις ή παρενέργειες κάποιων θεραπειών που λαμβάνουν οι ασθενείς αυτοί
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το πόρισμα της επιτροπής για την Ιατρική Χρήση της Κάνναβης αντιμετωπίζει την καχεξία και την ανορεξία των ασθενών με HIV/AIDS, τη ναυτία και τους εμετούς των ογκολογικών ασθενών που κάνουν χημειοθεραπεία. Για τις δύο αυτές περιπτώσεις οι ουσίες της κάνναβης δροναμπινόλη -όσον αφορά την πρώτη- και δροναμπινόλη και ναμπιλόνη -για τη δεύτερη- έχουν ένδειξη από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) για τη θεραπεία των παραπάνω συμπτωμάτων.
Επιπλέον, όπως αναφέρεται, τα σκευάσματα κάνναβης μπορεί να έχουν θεραπευτικό όφελος για την επιληψία, τον πόνο και συγκεκριμένα τον χρόνιο πόνο και τον νευροπαθητικό πόνο, τη σπαστικότητα που σχετίζεται με την πολλαπλή σκλήρυνση, τη μετατραυματική διαταραχή στρες, στη νόσο του Crohn, μια φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, την ψύχωση, και τις γνωστικές δυσλειτουργίες.
Φαίνεται ακόμα, όμως, από νέες μελέτες ότι οι ουσίες που εμπεριέχει η κάνναβη έχουν τεράστιο δυναμικό και άρα θα υπάρχουν πολλές επιπλέον εφαρμογές, προσθέτει ο Λ. Σκαλτσούνης.
Επειδή όμως ήταν ένα απαγορευμένο φυτό, προσθέτει, «δεν υπήρχε η δυνατότητα να το πάρεις και να το μελετήσεις.
Γι’ αυτό χρειάζονται μεγάλες ποσότητες. Είναι θετικό ότι θα μπορέσουμε να έχουμε πρόσβαση σε αυτές τις ουσίες».
Οι θεραπευτικές προοπτικές των κανναβινοειδών, όπως αναφέρει το πόρισμα, μπορεί μελλοντικά να επεκταθούν στη θεραπεία του γλαυκώματος, της οστεοπόρωσης, της σχιζοφρένειας και του φαινομένου του εθισμού και της εξάρτησης.
Μέχρι στιγμής, πάντως, δεν έχει κατατεθεί αίτημα αδειοδότησης ή εισαγωγής φαρμακευτικού σκευάσματος κάνναβης στον ΕΟΦ ή αίτημα χορήγησης σχετικού σκευάσματος για συγκεκριμένο ασθενή από τον θεράποντα ιατρό.
Ενας από τους λόγους που αυτό συμβαίνει είναι γιατί έχει δημιουργηθεί σύγχυση γύρω από τη διαδικασία που ακολουθείται στις περιπτώσεις που ένα φάρμακο δεν κυκλοφορεί στη χώρα μας.
Ενδεικτικό του μπερδέματος που επικρατεί γύρω από την πρόσβαση σε φαρμακευτικό σκεύασμα κάνναβης είναι οι 33 αιτήσεις που κατατέθηκαν στις 11 Οκτωβρίου στον ΕΟΦ από ασθενείς.
Οι αιτήσεις αυτές δεν ζητούν με συνταγή γιατρού την εισαγωγή κανναβινοειδούς σκευάσματος αλλά με αυτές οι ασθενείς αιτούνται να μπορούν να βρίσκουν το φάρμακό τους στο φαρμακείο καθώς και την αυτοκαλλιέργεια.
Οσον αφορά την αυτοκαλλιέργεια, η όλη συζήτηση είναι σε λάθος πλαίσιο, λέει ο Λ. Σκαλτσούνης. «Το θέμα δεν είναι αν μπορεί κανείς να καλλιεργεί την κάνναβη στο μπαλκόνι του, αλλά αν μπορεί κάποιος να κάνει τον γιατρό στον εαυτό του».
Και διευκρινίζει ότι δεν χρειάζεται να εξειδικεύουμε την αυτοκαλλιέργεια στην κάνναβη. «Υπάρχει πληθώρα φυτών που έχουν θεραπευτικές ιδιότητες. Θα κάνουμε αυτοθεραπεία;»
Περί δραστικής ουσίας
Ολες αυτές οι δραστικές ουσίες στα φυτά, προσθέτει, δεν βρίσκονται σε σταθερή ποσότητα. Για παράδειγμα, για το φυτό της κάνναβης, αν έχει ξηρασία ή ζέστη παράγεται μεγαλύτερη ποσότητα της δραστικής ουσίας. Αρα ο ασθενής μπορεί να πάρει μεγαλύτερη δόση από αυτή που χρειάζεται, η οποία μπορεί σε συνδυασμό με τα άλλα φάρμακα που παίρνει να προκαλέσει παρενέργειες, εξηγεί και προσθέτει ότι «το δίλημμα είναι αν μπορεί ο καθένας να κάνει τον γιατρό μόνος του. Προφανώς και δεν μπορεί».
«Υπάρχει πάντα ένας θεράπων γιατρός ο οποίος καθορίζει τη δοσολογία κάθε φαρμάκου για τον ασθενή του», λέει η πρόεδρος του ΕΟΦ.
Ούτως ή άλλως, λέει, «η αυτοκαλλιέργεια δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητες του ΕΟΦ, ούτε του υπουργείου Υγείας που τον εποπτεύει· είναι όρια του υπουργείου Δικαιοσύνης. Δεν θα πηγαίνει δηλαδή κλιμάκιο του ΕΟΦ να ελέγχει τη μία ή τις δύο γλάστρες που θα έχει ο κάθε ασθενής στο σπίτι του όπως δεν θα έκανε και στην περίπτωση που κάποιος αιτούνταν να φτιάχνει ασπιρίνη στο σπίτι του».
Από την άλλη, η ρύθμιση που θα έρθει σε λίγες ημέρες στη Βουλή, αποτέλεσμα της διυπουργικής συνεργασίας, και θα θέτει ένα αυστηρό θεσμικό και νομοθετικό πλαίσιο για την παραγωγή στη χώρα μας και από συνεταιρισμούς (ιατρικές λέσχες κάνναβης) της φαρμακευτικής κάνναβης εκτιμάται ότι δεν θα περιλαμβάνει την αυτοκαλλιέργεια.
Η καλλιέργεια, σημειώνουν οι επιστήμονες, θα είναι αυστηρά ελεγχόμενη, δηλαδή θα υπάρχουν κάμερες, θα ενημερώνεται η αστυνομία για κάθε μετακίνηση του προϊόντος κ.ο.κ.
Είναι προφανές ότι η αστυνομία δεν θα ελέγχει τις χιλιάδες στρεμμάτων που θα καλλιεργούνται και την ίδια ώρα τις γλάστρες στα σπίτια.
Ακόμα ένα ζήτημα που τίθεται κυρίως από τους ασθενείς είναι ότι τα φάρμακα αυτά έχουν εξαιρετικά υψηλό κόστος. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που προτάσσουν το αίτημα της αυτοκαλλιέργειας.
Το κόστος είναι όντως υψηλό, σημειώνει ο Λ. Σκαλτσούνης, επειδή η πρόσβαση στην πρώτη ύλη, λόγω του απαγορευμένου του φυτού, δεν είναι εύκολη και οι καλλιέργειες είναι μετρημένες.
Ετσι, οι εταιρείες ξεκινούν από μία ακριβή πρώτη ύλη και φτάνουν -όπως είναι λογικό- σε ένα ακριβό προϊόν. Οταν θα αυξηθούν οι καλλιέργειες, οι οποίες θα είναι ελεγχόμενες βάσει του νέου νόμου, θα πέσουν οι τιμές.
Οσο για την αποζημίωση των φαρμάκων αυτών από τον Εθνικό Οργανισμό Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ), ο υπουργός Υγείας αποσαφήνισε από το βήμα της Βουλής ότι θα τηρηθούν οι διαδικασίες που ισχύουν και για όλα τα υπόλοιπα φάρμακα.
Αυτό όμως αφορά τα φάρμακα που θα λάβουν αδειοδότηση από τον ΕΟΦ και θα κυκλοφορήσουν στα φαρμακεία. Μέχρι τότε όσον αφορά τις ατομικές αιτήσεις που θα καταθέτουν οι θεράποντες γιατροί στον ΕΟΦ ισχύει η διαδικασία του ΕΟΠΥΥ για τα φάρμακα που δεν κυκλοφορούν στη χώρα μας, δηλαδή η έγκριση από τις ειδικές επιτροπές.
Το κατά πόσο η κοινωνία αλλά και η ιατρική κοινότητα είναι επιφυλακτική απέναντι στη θεραπεία με κανναβινοειδή, ο Λ. Σκαλτσούνης λέει ότι είναι λογικό από τη στιγμή που δεν κυκλοφορούν τα προϊόντα αυτά στη χώρα μας να μην υπάρχει η απαραίτητη ενημέρωση.
Και η κοινωνία μπερδεύεται λόγω του «κακού» παρελθόντος του φυτού και δυσκολεύεται να δει ψύχραιμα και σωστά τη θεραπευτική του διάσταση. Θα γίνουν όλα όμως, λέει, σιγά σιγά. Το ζητούμενο ήταν ο άνθρωπος που το χρειάζεται να έχει πρόσβαση σε αυτό και σε μία λογική τιμή.
πηγή: efsyn.gr
0 Σχόλια