Αισιόδοξος ότι σε μερικά χρόνια θα μπορούμε να μιλάμε για πλήρη ίαση της Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας εμφανίζεται ο παγκοσμίου φήμης Γερμανός καθηγητής Volker Limmroth του Πανεπιστημίου της Κολωνίας.

Μιλώντας στο HealthReport.gr στο περιθώριο του 5ου επιστημονικού Forum για την «Πολλαπλή Σκλήρυνση και τις Κεφαλαλγίες», ο καθηγητής περιγράφει τις νέες θεραπείες που μειώνουν δραστικά τις επιπτώσεις της νόσου στους ασθενείς.

Μάλιστα αναφερόμενους στις νέες θεραπείες υποστηρίζει ότι ανοίγουν νέους ελπιδοφόρους ορίζοντες, ώστε να αποτρέπεται και η καθήλωση των πασχόντων στο αναπηρικό καροτσάκι.

Γιατί είναι δύσκολη η διάγνωση της Πολλαπλής Σκλήρυνσης (ΠΣ);

Δεν είναι πάντα δύσκολο να διαγνώσεις την ΠΣ. Όμως μπορεί να γίνει δύσκολο ιδίως όταν τα συμπτώματα δεν είναι εντελώς τυπικά. Αυτό κάνει τη νόσο εξαιρετικά «ιδιαίτερη», καθώς μπορεί να εκδηλωθεί με πολλά και διαφορετικά συμπτώματα.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, για την τελική διάγνωση απαιτούνται πέρα από τη μαγνητική τομογραφία και πιο ειδικές εξετάσεις, όπως η εξέταση του ΕΝΥ (εγκεφαλονωτιαίου υγρού) κάτι που προϋποθέτει έμπειρο προσωπικό και εξειδικευμένο εργαστήριο.

Τι περιμένει τελικά ο γιατρός και ο ασθενής από τη θεραπεία;

Σήμερα πολλά! Αυτό όμως εξαρτάται και από το επίπεδο πληροφόρησης του πληθυσμού. Οι ασθενείς δεν αποτελούν μια ομοιογενή ομάδα. Υπάρχουν ασθενείς που έρχονται στο ιατρείο με πακέτα εκτυπωμένων σελίδων από το διαδίκτυο και σε ρωτούν αν έχεις διαβάσει τη συγκεκριμένη κλινική μελέτη, ενώ άλλοι δεν θέλουν να εμπλακούν και το αφήνουν σε σένα που είσαι ο ειδικός.

Η εικόνα που έχει η κοινωνία για τη νόσο αλλάζει σιγά-σιγά. Παλαιότερα υπήρχε η ευρύτερη αντίληψη ότι οι περισσότεροι ασθενείς με ΠΣ θα καταλήξουν σύντομα σε αναπηρική καρέκλα. Αυτό όμως αλλάζει με την πάροδο του χρόνου. Ειδικά όσοι έρχονται σε επαφή με νέους ηλικιακά ασθενείς, βλέπουν πως ζουν μια απολύτως φυσιολογική ζωή, σχεδόν ανεπηρέαστοι από τη νόσο. Αυτό έχει συμβάλλει πολύ στο να αλλάξει η αντίληψη της κοινωνίας.

Υπάρχει στίγμα για τους ασθενείς με Πολλαπλή Σκλήρυνση, γιατί πολλοί είναι οι πάσχοντες που διαμαρτύρονται και στη χώρα μας;

Ναι αλλά και αυτό αλλάζει σιγά-σιγά. Έχουμε στοιχεία από ασφαλιστικές εταιρείες ότι το 1992 το 70% του συνόλου των ασθενών στην ηλικία των 40 ετών είχαν συνταξιοδοτηθεί, ενώ το 2012, είκοσι χρόνια αργότερα το ποσοστό αυτό ήταν μόλις 30%. Μέσα σε μόλις 20 χρόνια τα ποσοστά αντιστράφηκαν, πολλά πράγματα άλλαξαν.

Πιστεύετε δηλαδή ότι σε λίγα χρόνια θα μπορούμε να μιλάμε και για πλήρη ίαση;

Πιθανολογώ πως ναι. Δεν ξέρω αν θα είναι σε 5, 10 ή 15 χρόνια αλλά είμαι πεπεισμένος γι` αυτό. Αυτό προϋποθέτει βέβαια να μπορέσουμε να εξαλείψουμε τα Τ και Β λεμφοκύτταρα που είναι «λάθος» προγραμματισμένα και επιτίθενται στον οργανισμό των ασθενών. Προς το παρόν καταφέρνουμε μόνο να τα καταστείλουμε. Με τα νεότερα μονοκλωνικά αντισώματα καταφέρνουμε να τα εξαλείψουμε προσωρινά αλλά αυτά επανεμφανίζονται.

Μελλοντικά πιθανολογώ ότι θα μπορέσουμε να χαρακτηρίσουμε αυτά τα κύτταρα από γενετικής και ανοσολογικής πλευράς και να τα εξαλείψουμε οριστικά. Θεωρώ ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί σε 10 έως 20 έτη, ίσως και νωρίτερα.

Όταν ήμουν παιδί έβλεπα το Σταρ Τρεκ με εκείνες τις συσκευές επικοινωνίας με touch screen και τώρα έχουμε φορητούς υπολογιστές με τους οποίους παίρνουμε φωτογραφίες και μπορούμε να τις στείλουμε οπουδήποτε στον κόσμο σε λίγα δευτερόλεπτα. Αυτά τα πράγματα ήταν αδιανόητα πριν από μόλις 20 χρόνια.

Ποιος ασθενής είναι κατάλληλος για τη θεραπεία με φουμαρικό διμεθυλεστέρα;

Πρακτικά οι περισσότεροι ασθενείς είναι κατάλληλοι. Το φάρμακο έχει λάβει έγκριση ως θεραπεία 1ης γραμμής. Πρέπει να σημειώσω εδώ, ότι στη Γερμανία αλλάξαμε τον θεραπευτικό αλγόριθμο. Αρχικά είχαμε θεραπείες 1ης γραμμής και 2ης γραμμής ή βασική θεραπεία και θεραπεία κλιμάκωσης. Τώρα απαλλαγήκαμε από αυτά και κατηγοριοποιούμε τους ασθενείς ανάλογα με το αν η νόσος είναι χαμηλής ή υψηλής ενεργότητας.

Ο φουμαρικός διμεθυλεστέρας μπορεί να είναι κατάλληλος και για τους δύο τύπους ασθενών, χαμηλής και υψηλής ενεργότητας νόσου. Στους ασθενείς με υψηλή ενεργότητα νόσου δεν χρησιμοποιούμε πια τα παλιά ενέσιμα σκευάσματα. Σε αυτούς τους ασθενείς μπορεί να χρησιμοποιηθεί εξ αρχής η φιγκολιμόδη και ο φουμαρικός διμεθυλεστέρας.

Και τα δυο αυτά φάρμακα επιτυγχάνουν μείωση του ετησιοποιημένου ρυθμού υποτροπών της τάξης του 50% ή και περισσότερο. Σε αυτούς τους ασθενείς η δακλιζουμάμπη ίσως να είναι πιο αποτελεσματική ενώ σαφώς υπερέχουν η  ναταλιζουμάμπη και η αλεμτουζουμάμπη.

Στη Γερμανία οι ενέσιμες θεραπείες επιλέγονται όλο και λιγότερο σε νεοδιαγνωσμένους ασθενείς. Προτιμώνται οι από του στόματος αγωγές και κυρίως ο φουμαρικός διμεθυλεστέρας και η φιγκολιμόδη. Έχουν και τα δυο σημαντική θέση στη θεραπεία της νόσου, όμως ο φουμαρικός διμεθυλεστέρας είχε τεράστια αποδοχή στη Γερμανία. Είχε την ταχύτερη ανάπτυξη από κάθε άλλο φάρμακο για τη θεραπεία της ΠΣ αλλά και από κάθε άλλο φάρμακο με ένδειξη για νευρολογική νόσο.

Πόσο σημαντικό είναι η θεραπεία της ΠΣ να αρχίζει νωρίς;

Είναι πολύ σημαντικό. Σε πολύ λίγες περιπτώσεις μπορούμε να περιμένουμε. Στο 90% των ασθενών πρέπει να παρέμβουμε άμεσα. Επίσης είναι σημαντικό να εξατομικεύουμε τη θεραπεία ανάλογα με τα ευρήματα του κάθε ασθενή, όπως το εγκεφαλονωτιαίο υγρό, την κλινική και απεικονιστική δραστηριότητα, να ελέγχουμε την ενεργότητα της νόσου και τελικά να επιλέγουμε το κατάλληλο φάρμακο βάσει των χαρακτηριστικών του ασθενούς.

Πηγή: www.healthreport.gr