Είναι από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας που όλοι μας σχεδόν εμφανίζουν κάποια στιγμή στην πορεία της ζωής τους. Είναι πόνος που γίνεται αισθητός στο μέτωπο , στους οφθαλμούς, στην γνάθο, στις κροταφικές χώρες, στο τριχωτό της κεφαλής, στο κρανίο, ινιακά ή στον αυχένα. Η πιο συχνές μορφές πονοκεφάλου είναι η ημικρανία και η κεφαλαλγία τάσης. Γενικά οι κεφαλαλγίες χωρίζονται σε πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς και αποτελεί την πιο συχνή αιτία επίσκεψης στον νευρολόγο. Στις πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες ανήκουν και η πιο συχνές μορφές του πονοκεφάλου.


Κεφαλαλγία τάσεως: Είναι η συνηθέστερη μορφή με χαρακτηριστικό εμφάνισης συνήθως αμφοτερόπλευρα στους κροτάφους και στο μέτωπο. Έχει την αίσθηση ο ασθενής ότι κάτι πιέζει το κεφάλι του, δεν είναι τόσο έντονη ώστε να επηρεάσει άμεσα στις δραστηριότητες του, την εμφανίζουν άνθρωποι κυρίως ευαίσθητοι και αγχώδεις.

Ημικρανία: Είναι η πιο συχνή πρωτοπαθή κεφαλαλγία, εμφανίζεται κυρίως στις γυναίκες και συνήθως εκδηλώνεται στις ηλικίες μεταξύ 25-50 ετών. Διαχωρίζεται σε δύο κυρίους τύπους με αύρα ή χωρίς αύρα .

Ημικρανία χωρίς αύρα: Υποτροπιάζουσα κεφαλαλγία με κρίσεις διάρκειας 4 – 72 ώρες. Τυπικά χαρακτηριστικά είναι σφύζων χαρακτήρας, μονόπλευρη εντόπιση, μέτρια ή ισχυρή ένταση, φωτοφοβία, ηχοφοβία, επιδείνωση με τη φυσική δραστηριότητα. Η εντόπιση αυτής της κεφαλαλγίας είναι μετωποκροταφική.

Ημικρανία με αύρα: Η λεγόμενη “κλασσική ημικρανία” όπου χαρακτηρίζεται από περιοδικά εμφανιζόμενα επεισόδια κεφαλαλγίας τα οποία συνυπάρχουν με εστιακά νευρολογικά συμπτώματα. Η αύρα εκδηλώνεται ακριβώς πριν ή με την έναρξη της ημικρανίας. Οι κρίσεις διαρκούν εώς και μία ώρα και περιλαμβάνουν διαταραχές όρασης, λόγου, απώλεια αισθητικότητας, αδυναμία άνω ή κάτω άκρων, αιμωδίες, μυρμηγκιάσματα κλπ. Η πρόδρομη φάση (πριν την αύρα) χαρακτηρίζεται από κόπωση και χασμουρητό, αδυναμία συγκέντρωσης, ευαισθησία στο φως και τον ήχο, μυαλγίες, αθραλγίες.


Αθροιστικού τύπου κεφαλαλγία: Μολονότι έχει την μικρότερη επίπτωση στον γενικό πληθυσμό, συνοδεύεται από εκδήλωση ανικανότητας λόγω συχνών κρίσεων και συχνών διακοπών του ύπνου και εκδηλώνεται με δύο μορφές:
1.Επεισοδιακή. Συνυπάρχει η ενεργή περίοδος με καθημερινές κρίσεις και ακολουθεί η περίοδος της ύφεσης στην οποία ο/η ασθενής είναι ελεύθερος συμπτωμάτων.
2.Χρόνια μορφή. Η περίοδος ύφεσης δεν υπάρχει καθόλου. Ο νευρολόγος πριν κατατάξει μια κεφαλαλγία στην αθροιστικού τύπου θα πρέπει να έχει αποκλείσει όλες τις άλλες νόσους που προκαλούν τα ίδια συμπτώματα όπως μηνιγγίωμα του τριδύμου, ινιακό νευρίνωμα κ.λ.π.

Δευτεροπαθείς Κεφαλαλγία: Αυτές μπορεί να απορρέουν από άλλα αίτια στα οποία είναι όγκοι εγκεφάλου, ανεύρυσματα εγκεφάλου, φλεγμονώδεις νόσοι, διαταραγμένη κυκλοφορία του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Οι κεφαλαλγίες αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία να μελετούνται, γιατί αποτελούν πολλές φορές την πρώτη εκδήλωση μιας σημαντικής υποκείμενης νόσου.


Διάγνωση.
Η σωστή διάγνωση είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό αποτελεσματικής και εξατομικευμένης θεραπείας. Καταρχήν θα πρέπει να γίνει η ανασκόπηση του ιατρικού ιστορικού, την κλινική εξέταση και εάν κριθεί απαραίτητο ο νευρολόγος ζητάει από τον ασθενή ειδικές εξετάσεις (Αξονική ή Μαγνητική Τομογραφία). Επίσης χρησιμοποιούνται ειδικά ερωτηματολόγια ή να συμπληρώσει ημερολόγιο κεφαλαλγίας ώστε να εντοπίσουν μαζί τους παράγοντες που χειροτερεύουν τις κεφαλαλγίες .

Θεραπεία.
Η αντιμετώπιση είναι πάντα εξατομικευμένη και προσαρμοσμένη στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του ασθενούς. Η φαρμακευτική αγωγή χωρίζεται σε προφυλακτική αγωγή και αγωγή για την ώρα της κρίσης. Η προφυλακτική αγωγή χορηγείται σε ασθενείς με πολύ συχνές κεφαλαλγίες, οι οποίες επιβαρύνουν σημαντικά την ποιότητα της ζωής τους. Η αγωγή για την ώρα της κρίσης είναι πολύ σημαντική, καθώς ο πάσχων παίρνει συγκεκριμένες οδηγίες και ειδικά φάρμακα για να μπορεί να αντιμετωπίσει μια σοβαρή κρίση στο σπίτι.
Ακόμη χρησιμοποιείται ως θεραπεία η Έγχυση Βοτουλινικής τοξίνης (ΒΟΤΟΧ) καθώς και εξωτερικοί νευροδιεγέρτες .

Τελευταία θα χρησιμοποιούν οι νευρολόγοι όλο και περισσότερο τα μονοκλωνικά αντισώματα τα οποία στοχεύουν στο νευροπεπτίδιο CGRP. Μεσολαβεί τόσο στην τριδυμο-αγγειακή μεταβίβαση του πόνου από τα ενδοκράνια αγγεία του ΚΝΣ, όσο και στην αγγειοδιασταλτική συνιστώσα της νευρογενούς φλεγμονής .