ΜΕΛΕΤΗ: Πόσο παίζει ρόλο η διατροφή στη Πολλαπλή Σκλήρυνση

Μια υγιεινή διατροφή οδήγησε σε καλύτερη σωματική και πνευματική ποιότητα ζωής στους Ολλανδούς ενήλικες με σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ), ειδικά στις γυναίκες, σύμφωνα με μια μεγάλη έρευνα.

Σημαντικές ποσότητες λαχανικών, φρούτων, φυτικών ινών και υγιεινών λιπών συσχετίστηκαν με καλύτερη συνολική υγεία σε αυτούς τους ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας, ανέφεραν οι επιστήμονες. 


Ένας αυξανόμενος αριθμός μελετών υποδηλώνει ότι η υιοθέτηση μιας υγιεινής διατροφής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης ΣΚΠ ή την εξέλιξή της. Αν και υπάρχει μεγάλη ποικιλία βιβλίων μαγειρικής και διαδικτυακών διατροφικών συμβουλών που σχετίζονται με την ΣΚΠ, τα περισσότερα βασίζονται σε ατομικές εμπειρίες και δεν έχουν ελεγχθεί επαρκώς.

Οι πληροφορίες που συγκρίνουν την ποιότητα ζωής (QoL) των ασθενών που ακολουθούν συγκεκριμένες δίαιτες με αυτούς που δεν το κάνουν είναι επίσης περιορισμένες, και οι περισσότερες διατροφικές μελέτες για τη σκλήρυνση κατά πλάκας έχουν πραγματοποιηθεί στις Η.Π.Α.

Δεδομένων αυτών των περιορισμών, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Wageningen, στην Ολλανδία, σχεδίασαν μια μελέτη για τη διερεύνηση της συσχέτισης μεταξύ της διατροφής και της ποιότητας ζωής σε μια μεγάλη ομάδα Ολλανδών ενηλίκων με σκλήρυνση κατά πλάκας και για την αξιολόγηση των ειδικών διαιτών.

Μια διαδικτυακή έρευνα συγκέντρωσε δεδομένα. Η ποιότητα της διατροφής αξιολογήθηκε με τον ολλανδικό δείκτη υγιεινής διατροφής (DHD-Index), μια βαθμολογία ποιότητας που περιλάμβανε οκτώ διατροφικά συστατικά: λαχανικά, φρούτα, φυτικές ίνες, ψάρια, κορεσμένα λιπαρά, λιπαρά, αλάτι και αλκοόλ. Για κάθε στοιχείο, η βαθμολογία κυμαινόταν μεταξύ 0 και 10, με συνολική βαθμολογία μεταξύ 0 (χωρίς συμμόρφωση) και 80 (πλήρης συμμόρφωση). Η χαμηλή πρόσληψη λιπών, αλατιού ή αλκοόλ θεωρήθηκε υψηλή προσκόλληση.

Οι συμμετέχοντες ρωτήθηκαν επίσης εάν ακολούθησαν μια συγκεκριμένη δίαιτα ή άλλαξαν τη διατροφή τους.

Συγκεκριμένες επιλογές δίαιτας

  • χαμηλή διατροφή σε υδατάνθρακες
  • υψηλή δίαιτα σε υδατάνθρακες
  • δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες
  • δίαιτα χωρίς γλουτένη
  • δίαιτα χωρίς ζάχαρη
  • διατροφή vegan
  • χορτοφαγική διατροφή
  • Atkins διατροφή
  • δίαιτα Jelinek.

Η ποιότητα ζωής μετρήθηκε χρησιμοποιώντας το ερωτηματολόγιο MS Quality of Life-54 (MSQoL-54), το οποίο δημιούργησε μια σύνθετη βαθμολογία σωματικής υγείας (PHCS) και μια σύνθετη βαθμολογία ψυχικής υγείας (MHCS), και τα δύο κυμαίνονται από 0 έως 100.

Οι συμμετέχοντες περιελάμβαναν 623 γυναίκες (μέση ηλικία, 45) και 105 άνδρες (μέση ηλικία, 53). Η πλειοψηφία και στις δύο ομάδες είχε ένα υγιές σωματικό βάρος, με βάση το σωματικό λίπος όπως μετρήθηκε με τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), και πάνω από το 80% ήταν μη καπνιστές. Ένας στους πέντε συμμετέχοντες πληρούσε τις οδηγίες φυσικής δραστηριότητας των 30 λεπτών κάθε μέρα για πέντε ημέρες την εβδομάδα. Πιο συχνά, οι άνδρες διαγνώστηκαν με προϊούσα ΣΚΠ , ενώ οι γυναίκες είχαν  υποτροπιάζουσα-διαλείπουσα ΣΚΠ.

Η ανάλυση αποκάλυψε ότι οι γυναίκες είχαν συνολικό δείκτη DHD 57,9, που ήταν 2,9 μονάδες υψηλότερος από τη βαθμολογία 55,0 για τους άνδρες κάτω από αυτόν τον Ολλανδικό Δείκτη Υγιεινής Διατροφής. Αυτό οφειλόταν κυρίως στις υψηλότερες βαθμολογίες για την κατανάλωση λαχανικών και φυτικών ινών και τη χρήση αλατιού, «που σημαίνει υψηλότερη ή συχνότερη πρόσληψη λαχανικών και φυτικών ινών και χαμηλότερη πρόσληψη αλατιού», δήλωσαν οι ερευνητές.

Σημαντικές διαφορές μεταξύ των χαμηλών, μέσων και υψηλών βαθμολογιών του Δείκτη DHD μεταξύ ανδρών και γυναικών ήταν εμφανείς, ειδικά για τα λαχανικά, τα φρούτα, τα ψάρια και τα κορεσμένα λιπαρά. Η ομάδα είδε χαμηλότερη πρόσληψη λιπαρών και αλκοόλ σε όλους τους συμμετέχοντες.

Οι γυναίκες με τις υψηλότερες βαθμολογίες του Δείκτη DHD, είχαν φυσιολογικό ΔΜΣ, δεν κάπνιζαν και πληρούσαν τις οδηγίες σωματικής δραστηριότητας πιο συχνά από τα άτομα με τις χαμηλότερες βαθμολογίες. Δεν βρέθηκαν διαφορές για την ηλικία και τον τύπο της ΣΚΠ.

Η αξιολόγηση ποιότητας ζωής για τη συνολική ευημερία βρήκε βαθμολογία 6,8 στα 10 στους άνδρες και 7,0 στις γυναίκες. Οι βαθμολογίες ψυχικής υγείας ήταν υψηλότερες από τις βαθμολογίες σωματικής υγείας τόσο για τους άνδρες (67,2 έναντι 53,8) όσο και για τις γυναίκες (69,0 έναντι 56,6). Οι διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν ήταν σημαντικές.

Μια στατιστική ανάλυση βρήκε ότι η υψηλότερη βαθμολογία του Δείκτη DHD προέβλεπε σημαντικά καλύτερη σωματική και πνευματική ποιότητα ζωής στις γυναίκες, η οποία παρέμεινε σημαντική μετά την προσαρμογή για την ηλικία, το επίπεδο εκπαίδευσης, τη σωματική δραστηριότητα, το κάπνισμα και τον ΔΜΣ. Μια μη σημαντική αλλά παρόμοια τάση παρατηρήθηκε στους άνδρες, η οποία εξασθενούσε μετά την προσαρμογή για αυτούς τους ίδιους παράγοντες.

Περισσότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι ακολουθούσαν μια συγκεκριμένη δίαιτα, η οποία ήταν πιο συχνά περιορισμένη σε υδατάνθρακες. Οι ασθενείς που ακολουθούσαν δίαιτες είχαν επτά βαθμούς υψηλότερο δείκτη DHD σε σύγκριση με εκείνους που δεν το έκαναν. Οι συμμετέχοντες που ακολουθούσαν δίαιτα ήταν συχνότερα γυναίκες και μη καπνίστριες, με ανώτερη εκπαίδευση και πιο σωματικά δραστήριο τρόπο ζωής.

Η δίαιτα Jelinek, σχεδιασμένη για άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας, είναι μια δίαιτα vegan συν τα θαλασσινά, η οποία αποκλείει τα κορεσμένα λιπαρά, τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και τα κρέατα. Αυτή η δίαιτα αναφέρθηκε από λιγότερο από το 5% των συμμετεχόντων, αλλά όσοι την ακολουθούσαν είχαν δείκτη DHD 10 βαθμούς υψηλότερο από εκείνους που δεν ακολούθησαν συγκεκριμένη δίαιτα.

Οι υψηλότερες βαθμολογίες ποιότητας ψυχικής υγείας παρατηρήθηκαν σε ερωτηθέντες που ακολουθούσαν δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες, ενώ εκείνοι που ακολουθούσαν χορτοφαγική διατροφή είχαν τις υψηλότερες σωματικές βαθμολογίες ποιότητας ζωής.

«Τα ευρήματά μας σε αυτό το δείγμα του ολλανδικού πληθυσμού ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας επιβεβαιώνουν μιας διεθνούς μελέτης, στην οποία δίαιτες που χαρακτηρίζονταν από άφθονες ποσότητες λαχανικών, φρούτων, φυτικών ινών και υγιεινών λιπών συσχετίστηκαν με καλύτερη σωματική και ψυχική υγεία.», δήλωσαν οι ερευνητές.

«Απαιτούνται διαχρονικές μελέτες και τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές για να ελεγχθεί εάν η έναρξη μιας δίαιτας ή η λήψη μέτρων για την καλύτερη τήρηση των γενικών διατροφικών οδηγιών βελτιώνει την ποιότητα ζωής και τη μείωση της δραστηριότητας της νόσου και επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου», πρόσθεσαν.

Τα ευρήματα της μελέτης υποστηρίζουν επίσης το αυξανόμενο επιστημονικό ενδιαφέρον για το «πώς η διατροφή επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου μέσω του μικροβιώματος του εντέρου», σημείωσε η ερευνητική ομάδα.

Πηγή: multiplesclerosisnewstoday.com